Τι είναι;
Με το γενικό αυτό όρο χαρακτηρίζουμε τα κακοήθη νεοπλάσματα της στοματικής κοιλότητας που προέρχονται από το επιθήλιο (καλυπτικό ή αδενικό) ή το μεσέγχυμα (σαρκώματα). Στα κακοήθη νεοπλάσματα του καλυπτικού επιθηλίου συναντώνται συχνότερα το ακανθοκυτταρικό (90%) και το ακροχορδονώδες καρκίνωμα, ενώ στο αδενικό επιθήλιο το βλεννοεπιδερμοειδές και το μη ειδικό αδενοκαρκίνωμα. Τα σαρκώματα ανάλογα με τον ιστό που προσβάλλουν αποκτούν και το κατάλληλο πρόθεμα, π.χ. λιπο-σάρκωμα, ινο-σάρκωμα κτλ.
Τι το προκαλεί;
Η αιτιοπαθογένεια του καρκίνου είναι άγνωστη. Η εμφάνισή του οφείλεται σε μεταβολές στα κύτταρα των ιστών της στοματικής κοιλότητας τις οποίες προκαλούν διάφοροι ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες. Οι ενδογενείς αναφέρονται σε ένζυμα και ορμόνες, ενώ οι εξωγενείς περιλαμβάνουν την επίδραση χημικών ουσιών όπως το τσιγάρο και το οινόπνευμα , της ακτινοβολίας και των ιών (HSV, HPV).
Πως εμφανίζεται;
Ο καρκίνος του στόματος εμφανίζει μεγάλη κλινική ποικιλομορφία. Μπορεί να αποτελεί μία ασυμπτωματική βλάβη σε αρχικά στάδια και αργότερα να εκδηλωθεί ως λευκή ή ερυθρή πλάκα, διάβρωση (έντονη ερυθρότητα), ογκίδιο μικρού ή μεγάλου μεγέθους. Σε ώριμο στάδιο απαντάται συχνότερα ως έλκος (πληγή) με επηρμένα χείλη, εξωφυτική μάζα , διηθητική σκληρία. Η γλώσσα και τα χείλη αποτελούν τις συχνότερες θέσεις εντόπισής του και ακολουθούν η παρειά, το έδαφος του στόματος, η υπερώα και τα ούλα. Μεταστάσεις μπορεί να παρατηρηθούν στους σύστοιχους λεμφαδένες ή σε απομακρυσμένα όργανα (ήπαρ, πνεύμονες, οστά) ανάλογα με το στάδιο της νόσου.
Τι να προσέχω;
Η πρόληψη αποτελεί το σημαντικότερο σύμμαχο στην αντιμετώπιση του καρκίνου. Αποφυγή του καπνίσματος και της συχνής λήψης οινοπνευματωδών ποτών, καθώς και η καλή στοματική υγιεινή με τακτικές επισκέψεις στον Οδοντίατρο οδηγούν μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισής του. Η έγκαιρη διάγνωση είναι θεμελιώδης στις περιπτώσεις εμφάνισης καρκίνου του στόματος. Απώλεια βάρους, κακουχία, αδυναμία και έλκη που δεν επουλώνονται για αρκετές εβδομάδες θα πρέπει να οδηγήσουν τον ασθενή στον ειδικό Στοματολόγο ή τον Οδοντίατρό του. Η πρόγνωση της νόσου εξαρτάται από το στάδιο διάγνωσης και ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου επιτυγχάνονται ποσοστά ίασης έως και 90% των περιπτώσεων.